Strona głównatechnologiaHistoria systemów operacyjnych, oraz komputerów

Historia systemów operacyjnych, oraz komputerów

AUTOR

Kategorie

Komputery obecnie tworzą część naszego życia, gdyż mamy do czynienia z nim nie tylko w pracy, biurze, ale także w domu, czy nawet w postaci laptopa podczas podróży. Pierwsze projekty i pomysły na stworzenie komputera powstały w latach siedemdziesiątych XX wieku. Jednak do dzisiaj nie potwierdzono, który z komputerów był pierwszy. Jeśli chodzi o Polskę to Jacek Karpiński zapoczątkował erę małych komputerów. Jego sprzęt nosił nazwę k-202. Wtedy nastała era tak zwanych komputerów wielkości walizki, które z łatwością mieściły się na biurku. Miały pamięć o pojemności 150 kilobajtów i pracowały z szybkością miliona operacji na sekundę. To, że nie wiadomo kto stworzył pierwszy komputer i jaki to model nie oznacza, że nie wiadomo nic o pierwszym pececie. Za pierwszy komputer osobisty, czyli popularny pecet, uznaje się konstrukcję firmy MITS o nazwie ALTAIR 8800. Po raz pierwszy informacje na temat tego sprzętu pojawiły się w Popular Electronics Magazine, w 1975 roku. Jednak pierwszy komputer produkowany na masową skalę to urządzenie firmy Apple. Kilka lat później powstał więc Apple II Kilka lat później nastała era Apple II, który sprzedawano z prostym edytorem tekstów o nazwie AppleWrite i arkuszem kalkulacyjnym VisiCalc. Od tego momentu komputer był powszechnie stosowany w biurach przy prostych zadaniach takich jak edycja tekstu, czy jakieś obliczenia. IBM dla swoich pracowników przygotował aktualizacje dostępnych wtedy maszyny poprzez dodanie otwartej architektury budowy komputera. 12 sierpnia 1981 roku na rynek w ten sposób wyszedł pierwszy komputer PC 5150 firmy IBM, który miał 16 kB pamięci operacyjnej. W 1983 roku pojawił się IBM PC/XT. Był to pierwszy komputer produkowany przez tę firmę na masową skalę. To właśnie ta firma za początkowała erę komputerów PC z Windowsem o, którym dowiesz się więcej w tym artykule. W późniejszych czasach przed powstaniem kolejnych systemów na PC rewolucją stało się przejście z interfejsu tekstowego na graficzny, który razem z myszą ułatwił obsługę tego typu maszyn. Natomiast twórcą pierwszej myszki była firma Xerox, która następnie sprzedała prawo do swojego wynalazku firmie Apple. W 1984 roku pojawił się popularny Macintosh, który do dzisiaj jest znanym i dobrze sprzedawanym się sprzętem. Warto dodać, że firma apple swoje podboje rynkowe rozpoczęła właśnie od sprzedaży komputerów stacjonarnych. Początkowo na PC zagościł system, który zwał się DOS, a w późniejszych latach zagościł Windows.

System DOS

MS-DOS to system operacyjny udostępniony przez firmę Microsoft. Wywodzi się on od systemu QDOS, którego kod źródłowy stanowił podstawę do MS-DOS. Został stworzony z myślą o komputerach IBM-PC. W bardzo szybkim tempie opracowano wiele przydatnych programów dla użytkownika tego systemu co spowodowało przyrost ludzi korzystających z tego systemu, dzięki czemu firma mogła zbierać dane analityczne w celu rozwoju oprogramowania. Jest to rodzaj systemu tekstowego, który pracuje w trybie jednozadaniowym, czyli możesz korzystać na nim tylko z jednego programu. Nie można na nim wykonywać kilku zadań naraz. Z czasem twórcy wydali aktualizacje, która dawała możliwość obsługi kilku urządzeń naraz takich jak myszka, czy też klawiatura. Była to bardzo duża zaleta dla programistów oraz kilku zwykłych użytkowników. Oprócz tego za pomocą specjalnej komendy można było dzielić dysk wenwętrzny jak i zewnętrzny na różnego typu patrycje. System pozwalał także w łatwy sposób zarządzać plikami. Mogłeś je zapisać, usunąć lub przenieść z folderu do folderu. Dodatkowo PC informował Cię o występujących błędach, awariach wyświetlając odpowiedni komunikat, który ułatwiał naprawę systemu lub sprzętu. Mogły wystąpić takie awarie jak np. błąd odczytu dysku zewnętrznego, klawiatury, czy informacja w formie dźwięku, że dany komponent w komputerze nie działał lub był źle umieszczony w obudowie. Firma Microsoft wraz z rozwojem pracowała też nad wynalezieniem innego systemu co miało niekorzystny wpływ na częstotliwość wypuszczanych aktualizacji w przypadku MS DOSA. Jednak nie poszedł on całkowicie w odstawkę, gdyż dzisiaj dobrze znany nam Windows został stworzony na jego podstawie.

Windows 1.0

System ten miał swoją premierę 20 listopada 1985 roku. Przez to, że firma na jego podstawie przygotowywała kolejną wersję systemu był on bardzo długo aktualizowany. Początkowo Windows ten działał na komputerach mających kartę graficzną CGA, EGA oraz Hercules. Dopiero kolejna wersja tego systemu, czyli 1.04 obsługiwała karty VGA. Wystarczyło, że twój sprzęt spełniał minimalne wymagania, czyli miał 256 kb RAMU i dwie stacje na dyskietki. Pierwszy Windows nie miał pulpitu, a okna nie mogły na siebie zachodzić. Zdradzał jednak potencjał dla wielozadaniowości – wszak wyposażono go w DOS-a, kalkulator i opcję rysowania (szok!). Dopiero Windows 3.0 wniósł pierwszą wersję programu Word, więc do tej pory trzeba było posiłkować się prostym notatnikiem.

Windows 95

Większość rzeczy, funkcji, które znasz z Windowsa 10 pojawiły się już w Windowsie 95. Są to takie elementy jak: menu start, dolny pasek, menedżer zadań czy przeglądarka internetowa. Ta wersja wciąż miała swoje działanie oparte na Dosie. Jednak do uruchomiana tego systemu potrzebny był sprzęt posiadający 4 MB RAMU oraz 50 MB miejsca na dysku, a także monitor VGA.

Windows 98

System ten można było zainstalować w dwóch wersjach 16, a także 32 bitowej. Trafił on na rynek w 1998 roku. System 98 był oparty na systemie 95, lecz jednak miał kilka nowych rzeczy. Interfejs nie uległ zmianie. Zostały wprowadzone bowiem nowe funkcje ułatwiające pracę. W Windowsie 98 pojawiła się wielozadaniowość. Oznaczało to, że użytkownik mógł korzystać z kilku programów jednocześnie. Dodatkowo system obsługiwał nowego typu złączę AGP, czyli gniazdo Intela służące do szybkiego przesyłania informacji pomiędzy kartą graficzną, a procesorem. Powstały także nowe sterowniki do obsługi portów USB, które przyśpieszyły, usprawniły komunikację pomiędzy dyskami zewnętrznymi, a komputerem. Oprócz tego wprowadzona została możliwość obsługi wielu monitorów, czyli tak zwany WebTV, która miała możliwość odbioru telewizji naziemnej, gdzie można było oglądać kilka podstawowych programów. Większość wydanych sterowników pod ten system działały na wersji 32 bitowej. Tak samo jądro też jest 32 bitowe. Znajdują się w nim mechanizmy odpowiedzialne za zarządzanie pamięcią komputera. Została również lepiej zintegrowana przeglądarka internet Explorer z systemem. Część Windowsa odpowiedzialna za wielozadaniowość została tak zaprogramowana, aby aplikacje pracujące jednocześnie nie ulegały awarii.

Windows XP

Do dzisiaj uważa się, że obok Widowsa 7 Windows XP to jeden z najbardziej stabilnych systemów wydanych przez firmę Microsoft. Windows XP swoją konstrukcję miał zachowaną z poprzednich systemów. Zmienił się tylko wygląd interfejs, który został odświeżony. Zarówno Windows 98 jak i XP były to systemy, które firma promowała jako jedne z najlepszych do przeglądania internetu. Jednak programiści nie przewidzieli, że z tej funkcji na masową skalę będą korzystać zwykli użytkownicy. Przeglądarki wydane pod ten system niestety nie posiadały odpowiednich zabezpieczeń w formie certyfikatów co wiązało się z tym, że masę stron ulegała awarii i nie chciała się włączyć. W celu pozbycia się tego problemu powstały tak zwane serwis packi, które łatały występujące usterki. Pack 1 zawierał małą ilość nowości. Jego zadaniem było załatanie występujących po premierze usterek. Jednak w szybkim tempie powstał serwis pack 2, który usprawnił komunikację z siecią WiFi. Wszystkie sieci z, którymi łączył się użytkownik były nie tylko szyfrowane przez samo hasło, ale także przez system, który posiadał odpowiednie zabezpieczenia takie jak np. zapora sieciowa. Dodatkowo istniała możliwość zainstalowania oprogramowania antywirusowego, który miał zabezpieczać Windowsa XP przed atakami hakerów.

Windows Vista

Windows Vista był ładnym, lecz niefunkcjonalnym systemem. Zaprezentowano nowoczesny interfejs, który całkowicie został odnowiony. W dniu premiery jednak niewiele komputerów spełniało minimalnych wymagań, które pozwalały na instalację tego systemu. Z czasem firma została oskarżona o wprowadzanie do kolejnych aktualizacji funkcji, z których przeciętny użytkownik nie korzystał, a zżerały one znaczną część zasobów. Firma chwaliła się jednak znaczą poprawą szybkości ładowania i zamykania aplikacji, a także całego systemu to profesjonalni programiści, czy gracze nie zauważyli jakieś znaczącej różnicy. Dodatkowo w wielu przypadkach gry komputerowe potrzebowały systemu o lepszych wymaganiach niż te, które zapewniane były przez Microsoft dlatego większość osób nie widziała sensu przechodzenia z Windowsa XP na Widows Viste. Przeszkodą w przyjemnym korzystaniu z systemu był też fakt, iż sterowniki posiadały tak zwany certyfikat ważności, który sprawiał, że po końcu jego daty ważności dana wtyczka instalowała się z błędem sygnalizowanym za pomocą wykrzyknika. To nie koniec problemów, z jakimi borykali się użytkownicy mianowicie system ten był źle zoptymalizowany pod laptopy, dzięki czemu zauważalny był nagły i szybszy spadek baterii. Okazało się, że to nie sprzęt był produkowany pod dany system tylko system pod dane urządzenie. Jest to sytuacja, działanie, które można zaobserwować do dzisiaj.

Windows 7

Windows 7 był pierwszym konkurentem dla Windowsa XP. Wraz z powstaniem Windowsa 7 firma podjęła decyzję o udostępnienie łatek bezpieczeństwa dla starszych systemów za nie wielką kwotę. Pierwsza wersja Windowsa 7 tak zwana beta ukazała się 8 stycznia 2009 roku. Zainteresowanie tym systemem było tak duże, że aż padły serwery na, których znajdował się plik iso lub exe. Oficjalną premierę Windows 7 miał jednak 22 października 2009 roku. System ten znacząco różnił się od Visty, a także XP. Jego instalacja była dużo łatwiejsza i szybsza, przygotowane zostały nowe okna oraz animacje, które spowodowały, że aplikacje uruchamiały się dużo szybciej. Większość programów, które można było pobrać ze strony Microsoft zostało zaimplementowanych do systemu jako aplikacje systemowe, do których użytkownik miał dostęp od razu po zainstalowaniu Windowsa 7. Dodatkowo dało się z poziomu systemu w łatwy sposób wyłączyć bądź odinstalować zdaniem użytkownika kilka zbędnych funkcji, bądź aplikacji systemowych. Kilka miesięcy po premierze system ten w bardzo szybkim tempie wyprzedził swojego poprzednika, czyli Windowsa Viste w liczbie pobranych plików ISO, a także sprzedanych płyt. Wraz z wyjściem kolejnej wersji systemu używalność Windowsa 7 znacząco zaczęła spać.

Windows 8

W tym systemie doszło do gwałtownej zmiany menu startowego, które pojawiło się w formie kafelek z widżetami oraz aplikacjami, które można było z łatwością dodać lub usunąć. Powstał także sklep Microsoft, za pomocą którego użytkownik mógł pobrać udostępnione przez firmę aplikacje, a także zmianie uległy ustawienia nie tylko pod kątem wyglądu, ale także funkcjonalności. Teraz wykonanie aktualizacji, odinstalowanie danej aplikacji, zarządzanie miejscem na dysku, czy zmiana hasła oraz tapety jest o wiele łatwiejsze.

Microsoft store

Jest to sklep z aplikacjami od firmy Microsoft, który po raz pierwszy został zaprezentowany w Windowsie 8. Jednak początkowo korzystanie z niego było nie opłacalne, gdyż masę producentów udostępniało instalatory swoich aplikacji na oficjalniej swojej stronie internetowej. Programiści byli zmuszeni więc wykupić prawa do danej aplikacji od producentów potem stworzyć ją odnowa i dopiero wrzucić na serwer by zwykły użytkownik mógł ją pobrać. Sklep więc zyskał popularność dopiero przy premierze Windowsa 10.

Windows 10

Windows 10 powraca ze starym układem z nowym odświeżonym interfejsem. Menu startowe przypomina wyglądem to z Windowsa 7, lecz w nieco odmienionej wersji, gdyż aplikacje w nim znajdują się w postaci listy obok kafelek oraz widżetów. Każdy pojedynczy kafelek może być modyfikowany pod kątem rozmiaru lub może zostać przypięty on do paska zadań.

Continuum i tryb tabletu

Continuum to funkcja, która wykrywa, czy system używany jest na tablecie, czy też na komputerze z klawiaturą. W przypadku tableta z automatu dostosowywana jest rozdzielczość do ekranu wyświetlacza. Pasek na dole ekranu jest uproszony, a przyciski wyświetlania menu i zasilania są rozsunięte wzdłuż lewego boku.

Cortana

Cortana jest to asystent głosowy, który jest konkurencją dla Siri, a także Google. Jakiekolwiek nie byłyby źródła jej powstania, ważne, że jest. Jednak tak jak Siri Cortana nie mówi jeszcze po polsku. Możesz jednak porozumieć się z nią po angielsku. Dodatkowo algorytm, który posiada robot uczy się od nas pewnych komend, zachowań, które są potem wykorzystywane podczas konwersacji. Niestety każdej sztucznej inteligencji, z którą rozmawiamy do perfekcyjnego działania jeszcze trochę brakuje. Skupmy się więc na tym co taka Cortana umie. “Budzi się” ją mówiąc “Hey Coratana” lub “Hi Cortana”, a następnie wydaje komendy głosem lub wpisuje do okienka. Co to są za komendy? Możesz poprosić ją by uruchomiła Ci wybraną aplikację, czy znaleźć konkretne informacje w sieci, które poszukiwane są przy użyciu konkretnej wyszukiwarki. Asystentka tego typu ma także pewne ograniczenia nie otworzy Ci skrzynki pocztowej lub nie wyśle wiadomości np. prze Facebooka. Jest to duża zaleta dla osób, które cenią sobie prywatność. Gry prosi się asystentkę o tego typu rzeczy to wyświetla ona wyniki wyszukiwania z przeglądarki internetowej. Dodatkowo Cortana nie uruchomi usług, które są konkurencją dla firmy Microsoft. Asystentka ta ma także wady takie jak np. na polecenie “Otwórz google chrome” sztuczna inteligencja pyta się, czy ma otworzyć przeglądarkę google chrome, czy launchera google chrom. Jednak jeśli użytkownik wybierze jedną z opcji to Cortana już go o to więcej nie zapyta.

Przeglądarka Edge

Przeglądarka Edge to próba ratowania programu, który jest dobrze znany z poprzednich systemów jako Internet Explorer. Przeglądarka ta została odświeżona i zaprezentowana na Windowsie 10. Został wdrożony nowy algorytm, który umożliwia odpalenie najnowszych stron www. Edge to przeglądarka, która potrafi być szybsza w niektórych momentach od Chrome. Jednak ma ona pewne ustawienia, które nie każdemu przypadły do gustu, gdyż przez nie nie wszystkie strony chcą poprawnie działać w szczególności bankowe, a także urzędowe. Dodatkowo po wycofaniu wtyczki Adobe Flash Player nie ma przymusu korzysta z niej w biurach tak jak miało to miejsce w poprzednich latach. Minimalny interface, który zastosowano w Edge najprawdopodobniej powstał na podstawie wyglądu przeglądarki Google Chrome. Niektóre opcje znajdują się w menu, które możesz otworzyć po kliknięciu w trzy kropki. Znajdziesz tam narzędzia programistyczne, możliwość otwarcia przeglądanej właśnie witryny w Internet Explorerze, a także przejście do trybu prywatnego. Ważne są także ustawienia strony startowej oraz wybór jasnego lub ciemnego motywu. Przydatne narzędzie to możliwość tworzenia notatek na stronie oraz dzielenie się nią. Symbolizująca je ikonka wygląda jak długopis na kartce papieru. Po kliknięciu ukazują się funkcje pisania mazakiem, tworzenia notatek oraz kopiowania wybranego obszaru. Przygotowany tekst możesz zapisać i wysłać za pomocą np. Facebooka bądź poczty. Warto dodać, że pojawiają się także sugestie z Cortany, która może Ci podpowiedzieć dane do logowania lub daną zapamiętaną kiedyś lokalizacje.

Aplikacje Windows

W Windowsie 10 fabrycznie zainstalowane aplikacje, które możesz spotkać to poczta, kalkulator, przeglądarka, czy kalendarz. Podobnie jak w menu startowym lub przeglądarce Edge zawarte są pewne ustawienia, które kryją się pod rozsuwanym menu to tak samo jest w przypadku inny aplikacji. Znajdziesz tam między innymi opcję ręcznego ustawienia serwera poczty, W przypadku poczty w Windowsie 10 nie tylko możesz zalogować się do niej za pośrednictwem konta Microsoft, ale także Google. Natomiast podczas pisania emila użytkownik ma możliwość zmiany rozmiaru oraz wyglądu tekstu, a także może dodać zdj, plik, nagranie oraz dźwięk w formie załącznika. Dodatkowo możesz włączyć funkcję sprawdzania błędów oraz wybrać język, w jakim będzie pisany email. Odnosząc się do kalendarza można go tak jak pocztę w łatwy sposób skonfigurować z kontem Google lub Apple przez co w łatwy i szybki sposób będziesz miał dostęp do zapisanych danych w kalendarzu z kilku urządzeń jednocześnie. W tym celu wystarczy, że klikniesz w ustawienia i dodaj konto, a następnie zalogujesz się na interesujące Cię konto. Inne aplikacje również zostały poprawione lub całkowicie przygotowane do zera. Takim programem są mapy, które mają odświeżone menu oraz funkcje widoczności budynków w trybie 3D.

Windows, a inne systemy

Windows na tle innych systemów wypada przeciętnie. Jedyną zaletą, która przekonuje ludzi do zakupu komputera lub laptopa z tym systemem to cena w porównaniu do oferowanych przez system usług, która jest przystępna. Nie wszystkich stać np. na zakup laptopa, czy komputera od firmy Apple konkurenta Mocrosoftu. Producent ten oferuje sprzęty wysokiej klasy jednak bardzo często mają one zawyżoną cenę. Dla mniej wymagających użytkowników alternatywą mogą byś urządzenia z Linuxem bądź Chrom OS-em.

Linux

Istnieje kilka naście różnych dystrybucji tego systemu takich jak np. Linux Ubuntu, Kali Linux, Manjaro Linux itp. System ten ma darmową, wolną licencję co sprawia, że nie musisz dokonywać jego zakupu. Dodatkowo system jest w pełni otwarty oznacza to, że podając wcześniej ustalone hasło administratora możesz dokonać modyfikacji plików systemowych. W ten sposób powstaje odpowiednia wersja Linuxa Ubuntu, którą kiedyś będzie można zainstalować na konkretnych Macbookach. Wiesz doskonale jak źle opracowane są aktualizacje Windowsa, które zmuszają użytkownika nie tylko do aktualizacji samego systemu, ale także odpowiednich programów. Natomiast w przypadku Linuxa jego jądro jest aktualizowane wraz z aktualizacją systemu, a aplikacje możesz upgrejdować za pomocą sklepu. Na początku pierwsze wersje tego systemu nie posiadały wyglądu graficznego tak jak DOS. Można było korzystać z niego za pomocą specjalnych komend więc był on używany głównie przez informatyków, programistów. Obecnie można pobrać dwie wersje Linuxa. Pierwsza ma tylko terminal, a jego obsługa odbywa się za pomocą komend. Druga natomiast wyposażona została w interfejs graficzny.

Linux dlaczego warto zainstalować go w firmie?

90% dystrybucji ma darmową licencję. Oznacza to, że można je bez problemu oraz bez dodatkowych opłat pobrać z internetu. Firmy oraz osoby prywatne decydują się na instalacje jednej z dystrybucji na swoim sprzęcie dlatego, że większość programów, którą wykorzystuje się do pracy jest zainstalowana w formie systemowych aplikacji. Oznacza to, że użytkownik nie musi ich doinstalowywać ręcznie. Pod kątem wydajności systemy oparte na jądrze Linuxa zdecydowanie wyprzedzają Windowsa. System można modyfikować nie tylko odinstalowując i instalując aplikacje, ale także zmieniając kod źródłowy. Linux jest bardzo bezpiecznym system. Bariery bezpieczeństwa w przypadku tego systemu są tak wysokie, że nie ma możliwości by jakiś wirus dostał się na nasze urządzenie. Przykładem tego może być wymóg podania hasła podczas instalacji danego repozytorium lub modyfikacji aplikacji.

Każda firma może także dobrać odpowiednią dystrybucję w zależności od zapotrzebowania. W momencie, gdy system skrojony jest do odpowiednich zadań to nie obciąża on podzespołów laptopa oraz komputer, przez co oprogramowanie to można z powodzeniem zainstalować na słabszych urządzeniach.

Wszystkie wymienione w tym artykule mają swoje wady, a także zalety. Jaki wybierzesz system zależne jest tylko od Ciebie, od Twoich preferencji. Musisz wziąć pod uwagę to jakie funkcje oraz programy będą Ci potrzebne, a także jakie możliwości ma Twój sprzęt, gdyż nie na każdym komputerze, laptopie uruchomisz dany system. Choć by nawet ze względu na brak kompatybilności z danymi sterownikami. Przez co może np. nie działać Ci WiFi, czy też dźwięk.

Author

Udostępnij